Je hebt er vast al een keer over gehoord, clickertraining is namelijk niet meer weg te denken uit de hondentraining. Toch is niet iedereen ermee bekend en gebruiken veel mensen hem op de verkeerde manier. Dat is erg jammer want het kan een waardevolle aanvulling op je hondentraining zijn. Maar wat houdt het nu in, zo een clickertraining bij honden? Ontdek het in deze blog!
Wat is “clickertraining”?
Bij clickertraining honden staat belonen centraal! Het is een vorm van positieve training, het gaat met andere woorden uit van het belonen van gewenst gedrag. De clicker is bijna niet meer weg te denken uit de hondentraining. Toch is niet iedereen ermee bekend en gebruiken veel mensen hem op de verkeerde manier. Dat is heel erg jammer wat het kan een waardevolle aanvulling op je training zijn.
Een clicker is eigenlijk een beloning voor je hond, meer bepaalde de eerste van twee beloningen. Dit kleine apparaatje maakt een kort en duidelijk klikkend geluid. Dit maakt het mogelijk om je dier te belonen op een snelle, duidelijke en e ciënte manier. Het allerbelangrijkste voordeel van clickertraining is timing. Je kan je dier op precies het juiste moment belonen. Je hoeft geen tijd te verspillen met het zoeken naar een snoepje, waardoor je hond zich afvraagt waarvoor hij/zij beloond wordt.
Clickeren of clickertraining bij honden is baseert op 2 leerprincipes: dan van de klassieke conditionereing dan van operante conditionering.
Klassiek conditioneren werkt als volgt: ik hoor een geluid en er volgt iets lekkers. Denk maar aan de hond van Pavlov, die al begon te speeksel bij de bel dat zijn eten aankondigt. Je dagdagelijkse leven zit vol met dit soort van conditionering: ik neem mijn sleutel, ik ga weg; de voorbel rinkelt, er staat iemand voor de deur. Er wordt met andere woorden een link gelegd tussen het één en het ander. Het belangrijkste hier is voorspelbaarheid. Toegepast op clickertraining wil dit zeggen dat het geluid van de clicker in 99% van de gevallen opgevolgd wordt door de gebeurtenis (het snoep/beloning)
De tweede leerprincipe, operante conditionering, betekent het leren wat het gevolg is van bepaald gedrag. Als een hond tegen de deur op springt en daarbij per ongeluk de deurkruk raakt en de deur opent, zal hij leren dat dit gedrag hem wat oplevert. Andersom kan hij ook stoppen met springen omdat hij zichzelf pijn heeft gedaan.
Clickertraining is een combinatie van deze twee leerprincipes. Eerst leert het dier dat na de klik wat lekkers komt (klassieke conditionering). Vervolgens ga je gedrag dat hij/zij vertoont, belonen. Aangezien dit hem/haar wat oplevert, zal de hond het blijven uitvoeren (operante conditionering).
Soorten clickers
De soort clicker waar je mee werkt, hangt vooral af van je persoonlijke voorkeur. Heb je graag een clicker aan een armband of liever eentje rond je vinger? Hieronder heb je alle clickers even op een rijtje.
Klassieke clicker
Dit soort clicker heeft er vaak geen armband of uitrollend lijntje aanhangen. Dit maakt dat je de clicker steeds moet vasthouden in één hand, waardoor je vaak een beetje sukkelt met je lijn, snoep en clicker. Hoewel deze prima werken en vaak duurzaam zijn, is een klassieke clickers niet het gebruikvriendelijkst.
Clicker met armband
Een clicker met armband aan is gebruiksvriendelijker dan de klassieke clickers. Deze zijn vaak vlot in te drukken (zwaar op een clicker moeten duwen beïnvloedt je timing) en liggen goed in de hand. Heb je ze niet nodig, dan laat je ze gewoon los en blijven ze aan je pols hangen.
Fingerclicker
Deze clicker heeft een klein pastiche ringetje hangen op de achterkant
zodat je hem als een ring rond je vinger kan dragen. Dat maakt deze clicker
uitermate geschikt voor bepaalde hondensporten waarbij de trainer werkt met
handgebaren, zoals treiball, doggy dance of agility. Je kan je handen namelijk
volledig vrij gebruiken, zonder dat je je clicker moet ‘zoeken’ als je hem
nodig hebt. Je brengt gewoon je duim naar de clicker en klik!
Target stick + clicker: een prachtige tool bij clickertraining voor honden
Dit is niet enkel een clicker maar ook een target stick. Een target stick kan gebruikt worden om je dier in een bepaalde richting te begeleiden.
Dit doe je als volgt: doe wat paté (is te vinden in dierenwinkels of bij de slager) op het bolletje van de target stick. Je hond wil het oplikken en zodra de hond het bolletje aanraakt, zeg je “touch”. Herhaal dit meerder malen tot je hond begrijpt wat je bedoeld.
Vervolgens doe je geen paté meer op het bolletje, je hond zal de target stick aanraken met zijn/ haar neus (op zoek naar dat lekkers van daarnet) en op dat moment herhaal je weer enkele keren “touch”, gevolgd door een beloning.
Als dit goed gaat, wijs je het bolletje in verschillende richtingen en steeds verder weg van de hond zodat de hond stappen moet ondernemen om naar het target te komen. Bouw dit rustig op en voor je het weet, heb je een dier dat de target volgt, waar het ook gaat. Denk maar aan alle slalommen en tunnels die je kan lopen dankzij zo’n target stick.
TIP: ouderen of trainers met fysieke klachten kunnen een target stick gebruiken om hun eigen lichaam minder te belasten tijdens een training. Een target stick zorgt er namelijk voor dat je je niet moet bukken. Het werkt grotendeels zoals een gewone clicker: je vraagt een opdracht van je hond, voert hij/zij deze goed uit, dan klik je op het juiste moment. Vervolgens doe je wat paté op het bolletje, je trekt de target stick uit en laat je hond de paté van het bolletje likken.
Hoe leer je het aan?
Het toepassen van de clicker is redelijk makkelijk. Iedereen kan het doen, jonge of oudere trainers, beginnende of ervaren trainers. Eerst moeten we de hond leren dat de klik een beloning is. Dit doen we simpelweg door te klikken en de hond vervolgens een snoepje te geven. Dit herhaal je in het begin veel en in enkele verschillende situaties/omgevingen.
Eens je dier doorheeft dat de klik gelijk staat aan een beloning, kan je de clicker gaan gebruiken om je hond te belonen voor een opdracht of kunstje.
Begin met simpele oefeningen zoals zit en pootje. Voor elke goed uitgevoerde opdracht hoort de hond een klik op het moment dat het goed is en krijgt vervolgens een snoepje.
De clicker hoeft niet “voor altijd” gebruikt te worden, tenzij je dat zelf wil natuurlijk. Een clicker kan perfect toegepast worden voor het aanleren van een opdracht/kunstje in verschillende situaties. Eens de hond de opdracht goed begrijpt en uitvoert, kan je de clicker altijd achter wegen laten.
Waar moet je op letten bij clickertraining voor honden?
Zeker in het begin, wordt élke klik gevolgd door een snoepje of beloning. Ook als de timing van je klik niet helemaal juist was, dan nog krijgt je hond een snoep na de klik. Dit is uiterst belangrijk, en zelfs cruciaal bij het aanleren van de clicker.
Sommige honden zijn heel spelgevoelig. Denk maar aan die Border Collies die zo verliefd zijn op hun bal dat het opnieuw weggooien van de bal een grotere beloning is dan een stukje hesp. Ondanks het feit dat spel een uitstekende beloning is voor zulke honden, is het niet aangeraden om dit toe te passen bij een clicker. Spel is goed om je hond even te laten ontspannen en alle spanning eraf gooien, maar bij een clickertraining wil je net dat je hond met zijn aandacht bij jou blijft voor het uitvoeren van een volgende opdracht. Spel als beloning na een klik raden we dus niet aan. Spel als beloning op het einde van een training wel!
Voordelen van clickertraining bij honden:
- je kan heel snel en doelgericht belonen
- De klik is de eerste beloning voor de hond. Daarna heb je iets meer tijd om een snoepje te nemen en deze aan je hond te geven
- Heel actieve of hyperactieve honden hebben soms met om hun concentratie lang genoeg bij een oefening te houden. Een clicker kan je hier helpen om die korte momenten van goed gedrag toch te kunnen belonen. Denk maar aan een kijk-oefening. Sommige honden kijken heel kort naar je en zijn dan alweer met iets anders bezig. Hier kan je perfect de clicker gebruiken om die zeldzame momenten van aandacht toch te kunnen belonen.
- Je voorkomt overprikkeling. Je hoeft je hond niet de hele tijd toe te spreken. Dit betekent minder kans op overprikkeling bij gevoelige honden en meer tijd voor jou om de lichaamstaal van je hond te analyseren.
- Een clicker voorkomt dat je eigen emoties een training moeilijker maken of dwarsbomen. Een klik is duidelijk en neutraal. Frustraties of andere emoties van de trainer kunnen de hond dus minder beïnvloeden, wat zeer bevorderlijk is voor elke training.
Ook enthousiasme kan een training negatief beïnvloeden. Niet elke hond is namelijk geholpen met een heel enthousiaste trainer. Dit verschilt van dier tot dier.
- Je kan een klik heel precies timen. Op het exacte moment dat je hond een opdracht juist uitvoert, kan jij belonen.
- Je kan het ook gebruiken bij andere dieren! Denk maar aan konijn, paarden, katten, etc.
- Resultaten zijn vaak sneller zichtbaar dan bij andere trainingen
- Je kan er vrijwel elke oefening mee aanpakken
- Clickertraining versterkt de band met je dier
Nadelen van clickertraining:
- Het is niet geschikt voor elke trainer en/of hond. Niet elke trainer traint graag en goed met een clicker. Is deze vorm van training niets voor jou, forceer het dan ook niet en ga op zoek naar een andere manier die beter bij je past. Hetzelfde geldt bij honden. Sommige honden zijn heel geluidsgevoelig en kunnen schrikken van het geluid van een clicker. Dit komt niet vaak voor, maar het gebeurd wel. Probeer ook hierbij niets te forceren, als het niet past voor je hond dan ga je best op zoek naar iets anders.
- Het is wennen. In het begin is het werken met een clicker even wennen, zeker als je voordien enkel met je stem en/of snoep hebt gewerkt. Geef dus niet enkel je hond, maar ook jezelf wat tijd om te wennen aan deze manier van werken
- Buiten de clicker met armband en de fingerclicker, moet je een clicker steeds in je hand houden. Zoek dus een clicker die bij jou, je hond en je training past.
Zoals je kan zien, kan een clicker een fantastisch hulpmiddel zijn om je dier iets nieuws aan te leren op een efficiënte manier. Een clicker zorgt voor zulke mooie resultaten, het zou zonde zijn om het niet eens te proberen. Wie weet past het wel perfect bij jou, je hond en de opdracht die hem/haar wilt aanleren.
TIP: je kan clickertraining niet alleen voor honden gebruiken, maar ook bij katten en konijnen.
Leuke blogs die deze trainingsvorm gebruiken, zijn: BLOG ADEMHALING
Op onze facebook pagina en youtube kanaal passeren regelmatig nuttige tips, ook over training. En ook op onze podcast krijg je regelmatig trainingtips en inzichten.
Wil je graag aan de slag met de juiste clicker? Vind het juiste trainingsmateriaal hier: https://www.toscanzahoeve.be/winkel/target-stick/ https://www.toscanzahoeve.be/winkel/clicker/ of via Amazon.de