In de psyche & brein van deze maand stond een heel leuk artikel over spelen. Het is de beste leerschool voor onze kinderen.
Spelen maakt je slim…, gezond en sociaal. Het verandert je hersenen, en dat komt je als volwassene ten goede. Bovendien kan je zo oefen op competenties die je in het volwassen leven kan nodig hebben zoals onderhandelen, leiding geven, …
Dit is niet enkel zo bij kinderen maar ook bij onze dieren. Onderzoek bij buideldieren suggereert zelfs dat speelse diersoorten een groter brein hebben dan minder speelse. Spel is namelijk complex en zit vol verrassingen. Dus leren spelen, leert je flexibel zijn op veranderende omstandigheden in je leven.
Bij onderzoek bij o.a ratten en muizen is vastgesteld dat bij meer vrij spel de angststoornissen en verslaving verminderd. Dieren die de kans krijgen om te spelen zijn socialer en beter in bijvoorbeeld jachttechnieken, omdat ze veel hebben kunnen oefenen.
Het is dus als hondeneigenaar belangrijk om je hond vrij spel te geven. Met jouw, maar ook met soortgenoten.
Als 2 of meer honden bij elkaar zijn is het wel de bedoeling dat ze spelen en geen andere motivatie hebben.
Vechtende honden zijn een veel voorkomend onderwerp, dit kan escaleren als de eigenaars niet op een juiste manier hiermee omgaan. De honden het maar laten uitzoeken is niet aan te raden. Als je honden vechten, bel een professional.
Het is niet ongewoon, want het is heel onnatuurlijk dat 2 teven of reuen van ongeveer dezelfde leeftijd en niet van dezelfde familie samen leven in 1 gezin. Maar het is zeker niet gewenst.
Vaak zie je ook honden in interactie en je weet niet of ze aan het vechten zijn, op de grens van beginnen te vechten zitten of dat het enkel spel is.
Spel herken je aan:
- In rondjes lopen, rollen, …
- Najagen
- Positie wisselen
- Vrijwillige deelname (ook na scheiding niet verstoppen)
- Tanden en mond open
- “Worstelen”
- Niet vasthouden (paar seconden)
- Poten slaan zonder pijn te willen doen
- Spelagressie
- ‘Kataanval’ is ok behalve als de hond daarna weg wil
- Speloren en spelboog
- Spelgrom ok maar geen escalatie bij harder en dieper grommen
https://www.youtube.com/watch?v=6XCmnOeAHDg&t=13s
Het wordt spannend wanneer de honden:
- ‘Mouthen’ (met de bek open) naar de nek
- Constant op de achterpoten staan
- Frontale/speer bewegingen maken
- Uitdagend contact vertonen
- Dominante handelingen (poot, hoofd en lichaamsgewicht) verrichten
- Geen pauzes inlassen
Hoe ga je ermee om als het escaleert?
- Preventief; laat het niet zo ver komen!
- Niet roepen want dan gaat de stress omhoog
- Commando’s “liggen” en “blijven” aanleren
- Uit de situatie halen bv gaan wandelen
- Positieve bekrachtiging in de training
- Rustige sfeer en relaxatie creëren
Als het mis gaat, hoe haal je dan de vechtende honden uit elkaar?
Als je twee vechtende honden uit elkaar wilt halen, neem je een groot risico en kan je gebeten worden. Dit is redirectie van de hond op jou door de grote mate van opgewondenheid waarin ze verkeren.
- Achterhand opnemen
- Water
- Splitten (uit elkaar halen)
- Lig en blijf (afkoelen) zonder beloning
- Geen hond verwijderen = winnen
- Negeren van beiden
- Niet ‘laten uitvechten’ en stoppen voor de escalatie en er zo voor zorgen dat het een succeservaring is.
Wat zijn de mogelijke oorzaken van agressie tussen honden?
Er zijn hierin geen zwart/wit regels. Bijvoorbeeld een hond kan niet toestaan dat een ander naar een speeltje wilt komen, maar in een andere situatie wel toestaan dat de hond uit dezelfde voerbak eet.
- Genetisch bv Alaska Malamut, American Staffords, Boxers want hoe meer honden onafhankelijk van elkaar werken bv terriër hoe meer agressie naar hetzelfde geslacht
- Ontstaat vaak tussen 12 en 36 maanden en heeft dan vaak te maken met recht van voortplanting
- Hormonale huishouding bijvoorbeeld bij loopsheid en zwangerschap bij de teef of bij de reu het teveel aan testosteron
- Sociaal gedrag van een individu: de meeste honden zijn goed in rituelen rond agressie- en conflictvermijding. Rituele agressie vindt plaats wanneer honden een conflict proberen te beëindigen zonder bijten. Bijvoorbeeld door te grommen, te borstelen, tanden te laten zien, enzovoort. Problemen starten als dit dreiggedrag geen effect heeft.
- Toegang tot belangrijke bronnen. Deze bronnen zijn subjectief en situatie/persoonsgerelateerd:
Bijvoorbeeld:- de eigenaar geeft aandacht aan het bezoek bv begroeten of interactie
- voeding bv te kort eten op elkaar
- speelgoed! De nieuwe pup
- slaapplaatsen bv een hoger gelegen of favoriete plaats
- botten! hoge waarde
- ruimte en persoonlijke ruimte
- toegang tot privileges bijvoorbeeld de slaapplaats
- voortplantingsrecht
- Honden die qua taken hetzelfde willen, zijn geneigd met elkaar te vechten of honden die van karakter meer extravert zijn, zijn ook meer geneigd om agressie in te zetten.
- In hoge opwinding kan het zijn dat er over grenzen wordt gegaan voorbeeld bij begroeten van de eigenaar na een hele tijd. Je komt in een “ rode reactieve staat” en vertoont geen normaal gedrag meer, dat je wel vertoont als je rustig bent.
- Redirectie-agressie aan bijvoorbeeld een omheining! Pas op als je wil tussenkomen
- Veranderingen in de sociale groep bijvoorbeeld doordat een pup opgroeit, door ziekte of overlijden, door de komst van een nieuwe hond, …taken die in het gezin veranderen
- Als een hond slecht gesocialiseerd werd, reageert hij niet altijd even sociaal of normaal op gedrag. Zij vallen sneller andere honden aan. Zij moeten door de hondentaal beter of terug leren spreken.
- Medische oorzaken
- Chronische pijn: bijvoorbeeld een oorinfectie zorgt ervoor dat de hond gromt als je zijn hoofd aanraakt, nek- of ruggenwervelproblemen kunnen agressie veroorzaken als een hond de halsband aangedaan wordt, artrose of artritis veroorzaakt een kort lontje.
- Hypothyroidisme: (te traag werkende schildklier) dit tast het endocriene systeem van honden aan, en wordt veroorzaakt door een tekort aan schildklierhormonen. Dit kan ontdekt worden door een bloedtest, de symptomen zijn: veel bijkomen, veel ruiven, slaapzucht, snel koud hebben en gedragsverandering met angst, hypergedrag of agressie.
- Hersenaanval: in de post-ictale fase, gevolgd door een aanval (epilepsie). Hier kan een deel van de hersenen, verantwoordelijk voor het regelen van agressie, aangetast worden. Dit is dikwijls te zien in de rassen zoals Cocker en Springer Spaniels en Chesapeake Bay Retrievers.
- De conditie van de hersenen: een trauma kan bepaalde regio’s van de hersenen aantasten en neurologische afwijkingen veroorzaken zoals agressief gedrag. Dit treedt op als de hond hersenschade heeft gekregen bijvoorbeeld bij hersenkanker bij oudere honden, encephalitis of ontsteking in de hersenen zoals bijvoorbeeld hondsdolheid of distemper. Hydrocephalus of een vergroting van het brein geeft ook neurologische reacties waaronder soms agressie.
- Andere: artrose, slecht gehoor, tandproblemen, … Zeker bij ouder wordende honden.
Het is zinloos je rol op te eisen als ‘baas of roedelleider’ om respect af te dwingen. De dominantietheorie is al jaren weerlegd en deze bevestigt dat honden geen status zoekende wezens zijn die proberen je positie over te nemen, maar gewoonweg opportunisten die het gedrag vertonen dat bekrachtigd wordt.
Het is zonde dat veel hondeneigenaars de hond dan weg geven, naar een asiel brengen of laten inslapen. Vaak is het gedrag aan te passen of de medische oorzaak of pijn op te lossen. Eigenaars geven de honden dikwijls niet meer het voordeel van de twijfel door onkunde en onwetendheid of angst voor een eigen hond.
Een agressieve hond is meestal ook een angstige hond, vooral wanneer de agressie gericht is naar mensen en kinderen. Het is dus heel belangrijk om te kijken of er geen onderliggend probleem is. Want studies hebben aangetoond dat er bij een plotselinge uitbraak van agressie meestal medische problemen gerelateerd zijn.
Hoe ga je tewerk als je zelf een agressieve hond hebt? Wat is het stappenplan
- De eerste stap is om de muilkorf aan te leren en naar de dierenarts te gaan voor onderzoek om eventuele medische oorzaken uit te sluiten of te achterhalen.
- Maak een afspraak bij een gecertificeerd/gediplomeerd hondengedragstherapeut en noteer hierbij dat hoe sneller je het gedrag aanpakt, hoe beter de prognose zal zijn. (www.dierengedragstherapeuten.be)
- Doe aan management en voorkom (tijdelijk) dat de twee honden bij elkaar kunnen vooraleer er weer een bloederige aanval volgt. Het risico is te groot dat de honden verder gaan in agressie of dat je zelf gewond wordt. Laat honden nooit samen zonder supervisie en als ze samenkomen zorg dat ze aangelijnd zijn of eventueel een muilkorf dragen. De honden leiden dus een apart leven. Dit wil zeggen dat je de honden apart in een bench houdt of er een aparte ruimte is, dat ze elkaar kunnen zien en ruiken maar zeker niet aan elkaar kunnen. Je moet dus een relatiesysteem in je huishouden inbouwen zo dat elke hond een deel van de dag bij jou kan zijn. Soms is, bij agressie in hetzelfde gezin, herplaatsten de enige oplossing en het beste voor de hond omdat hij in een constante stress en angst leeft, ook al zijn de twee honden van elkaar gescheiden.
Wil je meer weten volg dan onze avond workshop!
https://www.toscanzahoeve.be/events/spel-en-sociaal-zijn-bij-honden/