Gedragstesten bij dieren, wat is het nut ervan? Kan het jou en je dier helpen? wat is het maatschappelijk aanvaardbare gedrag bij dieren?
Ga samen met mij op zoek naar de mogelijke antwoorden op deze vragen over gedragstesten bij dieren.
Ik voer regelmatig gedragstesten uit bij dieren. Dit heeft verschillende mogelijke doelstellingen. laat ons deze eens opsommen.
[list style=”check”]
- bij discussies met buren, …
- als expertise bij gerecht, politie, burgerlijke kwesties
- om een juiste eigenaar of adoptant te kunnen bepalen
- om een juiste pup of hond voor het juiste gezin of de juiste taak te kunnen selecteren vb jachthonden moeten goed apporteren, blindgeleidenhonden, therapiedieren moeten mens gericht zijn en eerder onderdanig, ….
- bij gedragsproblemen
- bij trainings -en gehoorzaamheid uitdagingen
- om het dier qua karakter en gedrag te kunnen inschatten
- om te kijken of er extreme angst en of agressie aanwezig is als reactie op prikkels
- enz…
[/list]
Testen zijn niet sluitend. Een hele grote verantwoordelijkheid van het uitvoeren en interpreteren van een test komt op de schouders van de tester, zijnde de professional, zijnde de gedragskeurmeester.
Testen kunnen wel nuttig zijn!
Bij de selectie van blindengeleidehonden bijvoorbeeld, bleek dat een puppytest, uitgevoerd door een professional, betere selecties gaf. De kans op later succes van de honden in training en plaatsing steeg met het uitvoeren van een test van 9 tot 90%.
Voor de maatschappij is het belangrijkste van een test voor dieren dat het dier positief getest wordt in wat we noemen “maatschappelijk aanvaardbaar gedrag”. Het dier mag liefst in onze maatschappij niet te veel angst vertonen en helemaal geen vorm van agressie. Dreigen is voor sommige mensen ook als een stap te er maar gelukkig begrijpt de meerderheid wel dat het beter is om een dier te hebben dat dreigt, zodat je ermee rekening kan houden, en hij dus niet moet overgaan naar agressie, dan een dier dat enkel zijn heil zoekt in agressie.
Ik persoonlijk vind dat maatschappelijk aanvaardbaar gedrag niet wil zeggen dat een dier geen tekenen van angst of agressie mag vertonen, het is de mate en context waarin dat belangrijk is. Tenslotte kunnen ook wij angstig of agressief uit de hoek komen vb om op te komen voor onszelf, als zelfverdediging enz… en we worden ook niet ingeslapen, of wel?
Voor mij is naast dat punt, het ook belangrijk om te gaan te gaan kijken hoe de bestaande band is met de eigenaar, welke taken een dier op zich neemt, bewust of onbewust gegeven door de eigenaar. Of bij welke nieuwe eigenaar (in het geval van asielhonden bijvoorbeeld) ik het dier kan plaatsen. Vb met of zonder kinderen, andere honden, ..
Maar de twee allerbelangrijkste reden en voordelen van een test vind ik:
- Dat de dieren een stem krijgen. Er kan naar hun geluisterd worden, naar hun vocale taal en lichaamstaal! In het geval van een bijtincident is er iemand die voor hun opkomt en hun niet direct veroordeeld (lees laat inslapen) en hun het voordeel geeft van de twijfel. Onschuldig tot schuld bewezen? Door te testen kunnen we vaak verklaren waarom, weten waarop we tegen kunnen trainen enz… Rehabilitatie i.p.v straf dus.
- Dat je een of meerdere duidelijke trigger kan ontdekken in het gedrag van dat dier. Door het in scene zetten van situaties en de stress op te drijven krijg je reacties. De bekendste bij angst, paniek en onzekerheid zijn fight, flight of freeze. Ik persoonlijk voer er ook nog onnozel en/of kalmerend gedrag aan toe.
Die trigger ontdekken en de reactie en het niveau van reageren leren kennen is super belangrijk in de omgang met het dier. Je kan heel gericht tegen trainen, gedrag bijsturen en reacties verminderen als je weet wat de trigger is waarop et dier reageert in stress of wat het dier stress veroorzaakt.
Zoveel te voorspelbaarder het gedrag bij stress en triggering, zoveel te makkelijker de opvoeding, training en maatschappelijke omgang van het dier en zijn mens.
Dat is ook zo met mensen: in een relatie weet je vaak wat je wel of best niet zegt of doet om de andere niet in het harnas te jagen. Je kan hier rekening mee ouden. Bij onbekenden of mensen die je minder goed kan inschatten is het lastiger en dus moeilijker om mee rekening te houden. Mensen kunnen triggeren op beweging, geluid, geur, een woord, een toon, een gebaar, een link uit het verleden, … wij worden geleerd met stress en emoties op te gaan. Ze te beheersen en gepast te reageren in elke situatie. Dat dat niet makkelijk is zie je aan het hoge niveau van ziektes, depressies, geesteszieken, geweldplegingen, burn out’s enz… Wij moeten passen in het maatschappelijk aanvaardbaar gedrag van onze maatschappij en strek blijven onder grote stress. Enkel bij partner, een vertrouwde omgeving, onze psychiater enz.. kunnen en/of mogen we ons laten gaan. Indien we geen uitlaatklep hebben, zoeken we een (onschuldig) persoon als ‘pispaal’ voor onze frustraties.
Je merk bij mens en dier dat er meer en feller gereageerd wordt op triggers bij meer stress. Leren omgaan met stress of leren omgaan met je reactie op triggers is een waardevolle eigenschap en verminderd de (angst) agressie van zowel mens als dier.
Omgaan met stress en/of tiggers leer je bijvoorbeeld van een gedragstherapeut. Je hebt er zowel voor mensen als voor dieren.
Wij verwachten ook maatschappelijk aanvaardbaar gedrag van dieren. We verwachten dezelfde zelfbeheersing van hun als dat we van mensen verwachten! Met dat verschil dat wanneer ze in de fout gaan, ze eerder in de gevangenis, lees asiel, komen of gedood worden dan mensen… zij krijgen niet zoveel kansen en vaak is het voor mensen al te veel om hulp te zoeken bij een pshyciater, lees dierengedragstherapeut, voor hun dier. Nog liever dadelijk laten inslapen of het asiel dan 1 of 2 sessie bij een therapeut en bij te sturen, het dier leren omgaan et triggers en het gedrag aanpassen; vb uit de situatie gaan ipv agressie inzetten, of onze verwachtingen bij sturen… Het is tenslotte maar een beest met instincten, niet?
Wat vind jij ervan? Kunnen gedragstesten nuttig zijn en in welke omstandigheden? Waarom wel en waarom niet? Deed jij zelf al beroep op een gedragstest? Bestaat een dier enkel uit instincten? Laat jouw mening horen en schrijf hieronder jouw commentaar.